Het kunstenaarschap van Ed van der Kooy sluit naadloos aan bij zijn wanderlust, het sterke verlangen om de wereld te bereizen, te bezien en te begrijpen. En dan met name Nepal, China en de hen om ringende landen.
Ook zijn carrière als kunstenaar blijkt een voortgaande reis. Op de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag werd Ed opgeleid tot etser en kreeg hij o.a. les van Auke de Vries. Maar na een jaar of tien was hij er wel klaar mee. Tijd om iets nieuws te ontdekken. Zijn oog viel op het schilderen met acrylverf, voorwaar een niet eenvoudige opgave voor een etser. Met de nodige inbreng van vrienden ging Ed als autodidact aan de slag. Het werd uiteindelijk een succesvol nieuw pad dat hij in was geslagen, maar ook daar was hij na een aantal jaren wel klaar mee. Alle acrylverf verdween in de prullenbak en Ed stortte zich op olieverf. In eerste instantie probeerde hij met olieverf te schilderen in de stijl van zijn acrylverfschilderijen om het materiaal beter te leren kennen. Hij leerde zichzelf om de verf meer het werk te laten doen en na verloop van tijd vond Ed dat een goed schilderij niet per se hoeft te betekenen dat iedere vierkante centimeter perfect moet zijn. Kleine imperfecties interesseren hem totaal niet meer, het gaat om het grote geheel en het mag ook allemaal wel losser zijn.
Ed staat bekend om zijn grote portretten zoals die van Chinese dames. Maar die grote portretten, tot in de puntjes verzorgde en gedetailleerde schilderijen, was zijn concept van jaren geleden. Tijd om zich verder te ontwikkelen.
In 2019 herontdekte Ed hoe expressief en prettig het werken was als hij losser ging schilderen. En toen de lockdown in maart van 2020 begon, ontstond zijn behoefte aan een nieuwe spanningsboog omdat het medium exposities wegviel.
Ed nam zich voor om olieverfschilderijen op papier (en later geplakt op een paneel) te maken met indrukken van dit gecompliceerde jaar 2020. Hij kwam op het idee om de schilderijen als boek uit te geven, een soort prentenboek. Weinig tot geen tekst, maar plaatjes om rustig op je in te laten werken. Een boek over de schilderijen en niet over Ed zelf. Geen CV en geen lappen tekst, allemaal oninteressant. Een boek om door te bladeren en niet om in de kast te zetten. Zijn dochter Floor heeft 10 gedichten geschreven bij evenzoveel werken.
Inmiddels waren er al vrienden en kennissen die belangstelling hadden voor zo’n boek inclusief een schilderij en toen uitgever Pascal van Spijk ook enthousiast was ging het project ‘het jaar 2020’ lopen. Als een bezetene wierp hij zich op het schilderen en maakte hij in een half jaar tijd 53 schilderijen, en dat terwijl hij er vroeger maximaal 4 per jaar schilderde. De 53 schilderijen geven impressies weer van zijn indrukken van het jaar 2020.
Sommige werken ogen wellicht somber, maar vooral het laatste werk dat hij voor het boek maakte is blijmoedig. Het is een soort Hawaiiaans strand met zwemmende dames en vrolijke kleuren. Opvallend is dat de mannen in dit optimistische schilderij ontbreken, maar dat is niet zonder reden. Mannen blijken namelijk veel vatbaarder voor het coronavirus te zijn dan vrouwen. Minder mannen, minder corona. Misschien wel geen mannen, geen corona?
Het zal voor de kijker best nog puzzelen zijn om te achterhalen wat op ieder schilderij verwijst naar deze tijd. Zo is er een werk dat een treinstel toont, met daarin een man en een vrouw die meters uit elkaar zitten. De vrouw kijkt met verlangen naar de man en symboliseert de afstand die zij van elkaar moeten houden en het gemis om iemand tegen je aan te voelen.
In een ander werk is een man te zien die naar een boek wijst. Een verwijzing naar het thuis blijven, niet de hort op te mogen of kunnen gaan, maar om thuis een boek te lezen.
De werken gaan niet zozeer over de pandemie zelf, want ook zaken zoals Black Live Matters uit 2020 komen aan bod. Het is een verslag van een moeilijk en lastig jaar, een verslag dat eigenlijk in geen ander recent jaar te maken zou zijn geweest. Een verslag van somberheid en angst maar ook van hoop en optimisme.
Dit project zou hij 20 jaar geleden niet gemaakt kunnen hebben. Alles is zo soepel verlopen, dat hij al zijn 53 werken in één keer goed vond en kon gebruiken voor zijn boek. Nou ja, eerlijk is eerlijk, op één schilderij moest een poppetje aangepast worden.
Nu de schilderijen voor het boek en de tentoonstelling af zijn, richt hij zijn vizier weer op de toekomst. Het worden wel weer grote schilderijen, maar met een lossere stijl. Hij heeft inmiddels nieuwe verf gekocht met uitzonderlijke kleuren. Wie weet, over twee jaar een nieuwe tentoonstelling en als het meezit volgend jaar exposeren in China. De wanderlust van Ed brengt hem naar exotische plaatsen en ook op een reis door de schilderswereld van uiteenlopende materialen, technieken en nu dus ook kleuren.
Op de tentoonstelling zullen alle werken hangen die Ed dit jaar voor dit project heeft gemaakt. Ieder schilderij zal na de tentoonstelling in een special box bij het boek gevoegd worden en kan gekocht of opgehaald worden.
De tentoonstelling zal worden gehouden van 12 december 2020 tot en met 17 januari 2021 in de Weissenbruchzaal van Pulchri Studio.
Michael Toorop