De voorbereiding voor haar tentoonstelling ´Joie de vivre – een ode aan mijn vader´ maakte veel los bij Esther van der Wallen. Herinneringen komen boven en zorgen soms voor een lach en soms voor een traan. Na een moeizame periode heeft Esther met overgave en hernieuwde energie deze expositie gemaakt, een tentoonstelling die een ode is aan de Joie de vivre van haar – in september 40 jaar – veel te jong overleden creatieve vader.
Toen zij acht jaar oud was kreeg ze van hem haar eerste analoge camera. Het zou het begin worden van haar carrière als fotograaf en beeldend kunstenaar. Esther heeft naast de fotografie ook geschilderd en volgde van 1990 tot 1997 lessen van Ed van der Kooy op de Vrije Academie. In de loop der jaren verdween het schilderen naar de achtergrond en richtte zij haar focus volledig op fotografie.
Haar eerste tentoonstelling was in 1993 bij de Posthoorn. Ze was in Barcelona geweest en had daar schetsen en foto´s gemaakt. Eenmaal thuis gekomen maakte Esther naar aanleiding hiervan de schilderijen voor haar eerste solotentoonstelling. Meteen was er iemand die belangstelling had voor één van haar werken. Eigenlijk wilde ze er nog niet van af en hoopte ze door een flink bedrag te vragen de potentiële koper te ontmoedigen. De prijs schrok de man niet af en haar eerste verkoop was een feit. Ook heeft zij haar schilderijen geëxposeerd in het Haags Historisch museum en heeft het museum een werk van haar aangekocht.
Esther heeft meerdere raakvlakken met Pulchri Studio. Nog voordat ze in 2016 Kunstenaarslid van Pulchri Studio werd had ze al op het Lange Voorhout 15 bij de Vereniging Rembrandt gewerkt. Later hield ze in de tuingalerie haar eerste solo. Daarbij werd ze geholpen door de fotograaf Frederick Linck en diens echtgenote en Pulchri kunstenaarslid Conny Kuipéri. Ook maakte ze een prachtige fotoreeks van vrouwen met de haaraandoening alopecia in de Louis XV zaal.
Zij fotografeert zowel in opdracht als vrij werk en vindt het heerlijk als de foto´s voor de modellen een soort bevrijding betekenen. Heel vaak staat ze oog in oog met vrouwen die van binnen of van buiten getekend zijn of denken te zijn. De angst om zich letterlijk en figuurlijk bloot te geven en zich te laten vereeuwigen heeft deze modellen vaak belet om voor de lens te gaan staan. Esther voelt die twijfel en angst feilloos aan en stelt het model op haar gemak. Niets moet, alles mag. Langzaam wordt er naar de fotosessie toegewerkt. Eerst een goed gesprek, make-up, poses bekijken en de mogelijkheden en onmogelijkheden ter tafel brengen. Door deze gesprekken tijdens haar fotosessies komt vaak de mooiste kant van mensen vanzelf naar boven. Dát moment vastleggen, is voor Esther iedere keer een waardevolle ervaring.
De fotografie-opdrachten hebben Esther op de meest bijzondere plaatsen gebracht. Zo heeft ze op verzoek van Nicole Uniquole op de zolders van Paleis het Loo persoonlijke items van o.a. Prinses Juliana gefotografeerd. Hoe vet is het als je een handtasje van de voormalige koningin opent en daarin o.a. haar poederdoos, een lampje en een pasfoto van Prins Bernhard aantreft. De door haar gemaakte foto´s werden samen met objecten van de Koninklijke familie en hedendaagse kunst gecombineerd.
Toen zij vorig jaar na eerst het overlijden van haar moeder en onverwachts ook haar stiefvader samen met haar zus het ouderlijk huis moest ontruimen kwamen er niet alleen herinneringen naar boven, maar ook de schilderkist van haar moeder. De nodige tubes verf zetten Esther aan het denken en ze besloot het penseel weer ter hand te nemen. Het leek wel of het zo moest zijn maar sommige dingen zijn te toevallig om te negeren. Deze tentoonstelling in de Voorhoutgalerie was allang gepland, maar nu krijgt die een extra dimensie. Niet alleen zullen er de foto´s van Esther te zien zijn, maar ook voor het eerst in lange tijd nieuwe schilderijen van haar hand.
Naast fotograferen en schilderen is zij parttime actief als marketing-communicatie adviseur. Die afwisseling heeft ze nodig. Als kunstenaar ben je vaak alleen bezig of het nu gaat om schilderen of de nabewerking van foto´s. Door ook op kantoor te werken kom je onder de mensen en dat vindt ze prettig.
Van haar vader heeft Esther geleerd om te genieten van ieder moment. Als zij en haar familie destijds haar vader in het ziekenhuis bezochten, kreeg hij het altijd voor elkaar dat ze vrolijk weer naar buiten kwamen. Die mentaliteit, die gave wil zij ook graag uitdragen.
De tentoonstelling in de Voorhoutgalerie wordt op 21 oktober a.s. geopend door Conny Kuipéri en duurt tot 12 november 2023. De expositie bestaat behalve uit schilderijen en portretten ook uit surrealistische foto´s die zijn opgebouwd uit dubbele beelden. Haar bronnen van inspiratie zijn bijvoorbeeld de fotografen Miroslav Tichý, Henri Cartier-Bresson en de Haagse kunstenaar Gerard Fieret, maar ook Man Ray en andere surrealistische kunstenaars.
Het fotograferen van vrij werk begon ooit om los te komen van haar verleden en met deze ode aan de Joie de vivre van haar vader is de cirkel weer rond en krijgt alles een plekje.
Michael Toorop
Foto is van Esther Langendam