Geïnspireerd door het werk van Marius Bauer en de door de Bauer Documentatie Stichting (BDS) geïnitieerde tentoonstelling ‘Verslaafd aan het Oosten’, organiseert Pulchri van zaterdag 4 november tot en met zondag 26 november in al haar benedenzalen de tentoonstelling Oriënt 2.0. Daar waar het woord Oriënt in dit verband verwijst naar het nabije Oosten, duidt de toevoeging 2.0 op de moderniteit. De korte titel staat voor de ontwikkeling in de kunst en de perceptie van het Oosten sinds de jaren van Bauer (eind 19e / begin 20ste eeuw), maar ook voor het contrast tussen de kijk op de Oriënt van kunstenaars uit het Oosten en die uit het Westen (Oriëntalisme). Met andere woorden een kijk van binnenuit versus van buitenaf.
Aan de hand van de CV’s en motivaties hebben Conny Kuiperi en Marjolein van Griethuysen geprobeerd verbanden te leggen tussen de kunstenaars. Opvallend is het internationalisme van de niet-westerse kunstenaars. Zij hebben vaak hele omzwervingen gemaakt en in belangrijke culturele centra in zowel het Oosten als in het Westen geëxposeerd. De meeste niet-westerse kunstenaars zijn de kunstenaarsvereniging in hun geboorteland trouw gebleven en nog steeds lid aldaar, ook al wonen en werken ze nu in Nederland.
De Oriënt heeft door de eeuwen heen een betoverende uitwerking gehad op zowel kunstenaars als publiek. Wie kent niet Aida, Aladdin, de sprookjes van 1001 nacht, of de schilderijen van Laurens Alma Tadema of Marius Bauer. Daarom is de combinatie van de twee tentoonstellingen ook zo bijzonder. Uit eigen waarneming kan men het verschil ervaren tussen de perceptie van Marius Bauer van ruim 100 jaar geleden en die van hedendaagse kunstenaars. Wellicht dat bij de vergelijking tussen de twee perioden duidelijk wordt wat de invloed van de globalisering en de migratie van kunstenaars is geweest op de Oriëntaalse kunst.
De reden van de belangstelling van de westerse kunstenaars voor de Oriënt is uiteenlopend. Het kan zijn dat men evenals Bauer door het gebied heeft gereisd, terwijl anderen zich juist door hun kennissen en vrienden uit die regio, of door het nieuws en de actualiteit, voor de sociaal-culturele en historische achtergronden van het nabije-oosten zijn gaan interesseren.
Om de diversiteit te optimaliseren zijn er kunstenaars van binnen en buiten Pulchri uitgenodigd. Ruim de helft van de deelnemende kunstenaars zijn Pulchri-lid.
Naast deze tentoonstelling is er ook een actieve randprogrammering opgezet onder leiding van Loes Campfens. Doel is de interactie tussen de kunstenaars zelf en vooral ook tussen de kunstenaars en het publiek te stimuleren. Deze tentoonstelling en de invulling ervan leent zich uitstekend voor deze wisselwerking. Zo wordt de westerse invalshoek vaak gekozen vanuit het streven naar autonomie en individualisme, terwijl in de Oriënt familie en sociale groepsverbanden van het grootste belang zijn. Er zal contact gezocht worden met middelbare en hogere scholen, The International Institute of Social Studies en de campussen van de universiteit van Leiden en de Erasmus universiteit, alle in Den Haag, om het spanningsveld tussen de verschillende kunstenaars en hun achtergronden en visies zichtbaar te maken.
Cees van Rutten tekent voor de grafische vormgeving en heeft naast de uitnodigingen en brochures ook een uitgebreide catalogus gemaakt, die klaar ligt om uitgegeven te worden. Ten slotte is voor de inrichting van de tentoonstelling gebruik gemaakt van de ervaringen en adviezen van Victor Schalkwijk (beeldend kunstenaar en curator) en Michiel van der Mast (voormalig hoofdconservator Haags Historisch Museum).
Michael Toorop