Ga naar de inhoud

Bestevaêr

  • door

De koosnaam Bestevaêr oftewel “beste vadertje” of “beste opa”, was een blijk van waardering en respect van de zeelieden van de 17e-eeuwse Staatse vloot voor luitenant-admiraal-generaal Michiel Adriaenszoon de Ruyter. Misschien wel de meest succesvolle Admiraals, die Nederland ooit heeft gekend.

Zijn naam loopt als een rode draad door het gesprek dat Frits en Marlies de Ruyter de Wildt en ik voerden, terwijl we in hun keuken zitten – uitkijkend op het levendige kruispunt van de Groot Hertoginnelaan en de Waldeck Pyrmontkade.

Frits, Marlies en hun twee dochters wonen sinds vorig jaar in Duinoord na 16 jaar in het Statenkwartier te hebben gewoond. Het pand dat ze hebben gekocht was van 1973 tot 2020 een tandartsenpraktijk, en eigenlijk helemaal niet hun bedoeling om zoiets te kopen. Hun intentie was om, met de dochters op het punt het huis te verlaten, juist kleiner te gaan wonen. Wel, dat is niet helemaal gelukt. Het prachtige huis met z´n hoge plafonds, glas in lood ramen en vooral imposante trappartijen lonkte en werd toch aangeschaft en grondig verbouwd. In ieder geval ruimte genoeg voor een eigen kamer voor de dochters en ook voor Frits en Marlies om thuis te werken. Zo zal Marlies binnenkort haar bedrijf ´By Trust´ naar de woning in Duinoord verhuizen.

Frits is de 12e nazaat van Admiraal De Ruyter en hun levens vertonen opvallende overeenkomsten. Beide hebben een switch gemaakt tussen bedrijfsleven en marineofficier, zei het precies omgekeerd. Bij Michiel is het succes van die overstap meer dan duidelijk getuige de geschiedenis. Met een glimlach merkt Frits op, dat in zijn geval het succes zich nog mag bewijzen. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan, zodat Frits de laatste jaren ook weer voor defensie aan de slag is geweest.

Na 30 jaar van bezuinigingen op de Nederlandse defensie was de rek eruit en moest er nodig een inhaalslag worden gemaakt en een reorganisatie op poten worden gezet. Een mooie uitdaging voor Frits. En dus ging het militaire onderwijs in de afgelopen drie jaar letterlijk van het schoolbord met krijtje naar e-learning. Ondanks de bezuinigingen staat de Nederlandse defensie internationaal goed aangeschreven vanwege haar militaire missies, aldus Frits.

Frits en Marlies zijn beiden druk in het sociale en culturele leven, maar één stichting steekt boven alles uit namelijk ´Stichting Michiel de Ruyter´. De doelstelling van de stichting is om de nagedachtenis van Admiraal De Ruyter te bevorderen. Frits is voorzitter van de stichting en Marlies lid van de Raad van Advies. De stichting is zeer actief en Frits geeft dan ook geregeld lezingen zoals “De Tocht naar Chatham” c.q. “Hoezo Crisis? Nieuwe Gouden Eeuw!” Naast de lezingen worden er regelmatig herdenkingen en andere bijeenkomsten georganiseerd.

In 1676 heeft een flottielje onder leiding van Admiraal De Ruyter met succes Napels verdedigd tegen de Franse vloot onder bevel van admiraal Duquesne. Als dank liet markies De Los Velez, de Spaanse onderkoning van Napels, 28 Hongaarse predikanten vrij op voorspraak van Michiel de Ruyter. Deze prostestanten waren door de Oostenrijkse keizer verbannen en in Napels te werk gesteld als galeislaaf omdat ze weigerden zich tot het katholiek geloof te bekeren. Een maand na deze gebeurtenis overleed Michiel de Ruyter op 69-jarige leeftijd op 29 april 1676 in de Baai van Syracuse. De stichting heeft ook daar een project lopen, waarover binnenkort meer bekend gesteld zal worden.

De vrijlating van de Hongaarse predikanten wordt ieder jaar in februari herdacht bij het praalgraf van De Ruyter in de Nieuwe Kerk in Amsterdam en ook bij het standbeeld van de Admiraal in de Hongaarse stad Debrecen. In 1991 heeft Paus Johannes Paulus II aan dit voorval gerefereerd en een krans gelegd bij de herdenkingszuil in Debrecen.

Voor de herdenking in de Nieuwe Kerk wordt o.a. de Hongaarse ambassadeur uitgenodigd, die dan met de aanwezigen de crypte in gaat om de daadwerkelijke kist van Michiel de Ruyter te bezoeken.

Admiraal de Ruyter zijn grootste wapenfeit was de Tocht naar Chatham. Deze vond plaats in 1667 en was een gedurfde en succesvolle Nederlandse aanval op de Engelse oorlogsvloot en marinewerven. Ze wisten drie grote en tien kleine schepen tot zinken te brengen en sleepten de HMS Unity en HMS Royal Charles mee terug naar Nederland als buit en vernedering voor de Engelsen. Het was het grootste verlies ooit voor de Engelse marine en leidde tot een snel einde van de oorlog. Ook bij de Britse 350-jarige herdenking van “our most glorious defeat” volgens de Engelsen was Frits, als nazaat en voorzitter van de Stichting, aanwezig. Het was een waar spektakel dat 10 dagen duurde.

In de tijd voor corona werden er in een jaar soms wel meer dan 50 lezingen voor scholen, gezelschappen en bedrijven gegeven, deelgenomen aan roeiwedstrijden en familiedagen en herdenkingen georganiseerd. Om alles te financieren worden er volop stripboeken, munten, kledingstukken e.d. verkocht. Al wordt belangeloos doneren ook op zéér prijs gesteld, weet Frits toe te voegen.

Admiraal de Ruyter werd in binnen-en buitenland met eerbewijzen overladen en in de adelstand verheven. Het is dan ook passend dat Frits voor al zijn werk om de nagedachtenis van Admiraal De Ruyter levend te houden en deze ook in een context te plaatsen, werd benoemd tot Ridder in de orde van Oranje-Nassau met de zwaarden.

We komen te spreken over hoe Frits en Marlies elkaar kennen van het Maerlant-Lyceum, hun voorliefde voor oude huizen en allerlei verenigingen en serviceclubs die het eigenbelang ondergeschikt maken aan dat van de maatschappij. En dan blijkt de wereld toch klein te zijn en dat we over en weer verschillende mensen kennen.

Terwijl we ons gesprek afronden komt de jongste dochter thuis. Verbaasd reageert ze op het feit dat haar ouders geïnterviewd worden voor Het Lopend Vuurtje. Waarom dan? Tja, er valt genoeg te vertellen over deze actieve nieuwe bewoners in de wijk.

Michael Toorop

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.